Podróżowanie to w ostatnich latach nie tylko sposób odpoczynku czy kreatywnego spędzania wolnego czasu, lecz także narzędzie do wyrażania prestiżowej pozycji społecznej. W toku tej mody nierzadko zapomina się o jego istocie – zaspokajaniu ciekawości, chęci poznawania i doznawania różnorodności natury. Dlatego właśnie założenia, jakie niesie ze sobą ekoturystyka, okazują się tak ważnym głosem podczas rozważań nad świadomym i etycznym podróżowaniem. Zarówno w stosunku do przyrody, jak i kultury.

Czym jest ekoturystyka?

Ekoturystyka to sposób podróżowania i podejmowania działań rekreacyjnych, których cel stanowi poznanie turystycznie mniej popularnych miejsc, przy jednoczesnym poszanowaniu środowiska naturalnego. To zatem nieinwazyjne doświadczanie przyrody oraz lokalnych społeczności, a także pogłębianie o nich wiedzy.

Początki ekoturystyki sięgają lat 70. XX w. Przypadają zatem na szczególny moment w historii USA, Meksyku i Kanady. W tym czasie w debacie społecznej coraz częściej głos zabierały środowiska pacyfistyczne, a także ruchy proekologiczne. Właśnie wtedy publicznie zaczęto określać plan świadomego gospodarowania na Ziemi.

Autorką pierwszej fachowej publikacji w języku polskim na temat ekologicznej turystyki jest Dominika Zaręba. Jej praca z 2000 roku stanowi rozważania nad ówczesnymi opracowaniami tego zagadnienia. Tam też zaproponowała własną interpretację zjawiska, jakim jest ekoturystyka. Nazywa je najczystszą formą podróżowania przyjaznego środowisku naturalnemu i kulturowemu.

Jak, podróżując, nie ingerować w środowisko naturalne?

Podróżowanie całkowicie pozbawione ingerencji w środowisko naturalne to w istocie utopia. Celem ekoturystyki nie jest więc dążenie do nieosiągalnych zamiarów, lecz możliwie jak największe ograniczenie destrukcyjnego wpływu człowieka na przyrodę. Działania mogą przyjąć różnorakie formy. Przede wszystkim powinny skupiać się na jednym z najważniejszych współczesnych problemów ekologicznych, jakim jest nadmierna emisja gazów cieplarnianych.

Podczas planowania wyprawy ekoturysta redukuje więc korzystanie ze środków transportu wydzielających dwutlenek węgla do koniecznych sytuacji. Jeśli to możliwe, wybiera rower, pociąg lub inne alternatywy dla samochodu. Coraz częściej w świetle kryzysu klimatycznego niektóre osoby decydują się na całkowitą rezygnację z latania samolotem.

Choć porządkowanie terenu i niezaśmiecanie środowiska powinno być sprawą oczywistą, w praktyce nie każdy poczuwa się do sprzątania wytwarzanych podczas wycieczki odpadów. To podstawa dla ekoturysty. Ponadto stara się on korzystać z produktów zapakowanych w jak najmniej syntetyczne surowce.

Co wspiera ekoturystyka?

Założenia, jakimi kieruje się ekoturystyka, nie dotyczą jedynie zminimalizowania ingerencji w środowisko naturalne. Podczas ekologicznego podróżowania ważny jest również aspekt wsparcia lokalnych społeczności. Objawia się ono zarówno poprzez pomoc w pozyskiwaniu środków finansowych, niezbędnych do ochrony dziedzictwa kulturowego danego regionu, jak i poprawę sytuacji ekonomicznej tamtejszej ludności.

Ekoturysta świadomie wytycza trasę swojej wycieczki w taki sposób, by jak najbardziej przyczynić się do rozwoju odwiedzanego miejsca. Korzysta więc z mniej obleganych atrakcji. Pomaga tym samym lokalnym przedsiębiorcom, którzy działają na wielu obszarach, takich jak np. rolnictwo, rzemiosło itp. W tym podejściu liczy się zatem nie tylko wędrowanie do rzadziej uczęszczanych szlakach, lecz także wybór noclegu pomiędzy miejscową kwaterą agroturystyczną a znanym i luksusowym hotelem.

Turystyka - wybierz na Ceneo

Ekoturystyka w Polsce

Ponieważ jednym z założeń ekologicznego podróżowania jest eksploracja lokalnych skarbów, warto poznać walory przyrodnicze i kulturowe, jakie skrywa nasz kraj. Jak się okazuje, Polska sprzyja uprawianiu ekoturystyki. Głównie za sprawą występującej na jej terenie bioróżnorodności. Ponad 30% powierzchni to obszary objęte ochroną ze względu na niezwykle zróżnicowaną faunę i florę.

Podróżując po Polsce, warto docenić również walory kulturowe. Nasza ojczyzna słynie bowiem ze zróżnicowanej tradycji regionalnej. Wiele mniejszych miejscowości wciąż kultywuje swoją odrębność, co przekłada się na niezwykle barwną gamę zwyczajów, jak lokalne dialekty, potrawy, sztuka i wiele innych. Szczególnym aspektem folkloru, który stanowi ponadto nieodłączny element turystyki, jest perspektywa architektoniczna.

Na uwagę podczas wytyczania trasy wycieczki zasługują zatem przede wszystkim Parki Narodowe. Mamy ich w Polsce aż 23. Aby wspierać działania mające na celu ocalenie od zapomnienia lokalnych obyczajów, warto wybrać się do skansenów – głównie tych w mniej popularnych miejscowościach. A jest wśród nich naprawdę wiele ciekawych propozycji. Do istotnych dla filozofii ekoturystyki miejsc zalicza się również muzea, zabytkowe budynki, jak zamki czy warownie itp.

Podróżowanie po własnym kraju to doskonała alternatywa, szczególnie w czasie panujących warunków na świecie. Nie tylko pozwala docenić lokalne walory, lecz także przyczynia się do minimalizowania transmisji dwutlenku węgla do atmosfery. To zatem wybór dla osób kreatywnych i ciekawych nowych doznań, a także miłośników ekologicznych rozwiązań.