Nie ulega wątpliwości, że rynek alternatywnych produktów mleczarskich rozrósł się w ostatnim czasie do kolosalnych rozmiarów. Napoje sojowe, kokosowe, migdałowe, ryżowe, owsiane, orzechowe itd., uchodzące jeszcze parę lat temu za „dziwne”, czy „zbyt wymyślne”, dziś torują drogę nowym trendom takim jak wszechobecny wegetarianizm, weganizm i flexitarianizm.

Są także świetną alternatywą dla wszystkich, którzy nie mogą pić mleka krowiego z przyczyn zdrowotnych. Jednakże, który z nich jest najlepszy? Zdajemy sobie sprawę, że wybór jest ogromny i może przyprawić o ból głowy, dlatego stworzyliśmy dla Was mały przewodnik, z którego dowiecie się, dlaczego warto włączyć mleka roślinne do swojej diety i jakie korzyści zdrowotne one niosą.

Mleko czy napój? 

Zanim przejdziemy do dalszej części artykułu, warto zatrzymać się na chwilę i wspomnieć o pewnej ciekawostce. Na pewno większość z nas do określania napojów roślinnych używania terminu „mleko”, kojarząc go jeszcze z czasów dzieciństwa, prawda? Otóż niestety w odniesieniu do produktów roślinnych nie jest on do końca poprawny. Dlaczego? Wedle Rozporządzenia Rady (WE) nr 1237/2007 z dnia 22 października 2007 roku, słowo to zostało przypisane tylko i wyłącznie produktom pochodzenia zwierzęcego. Sprawa wygląda podobnie w przypadku terminów takich jak: „masło”, „jogurt”, czy „ser”. Napoje roślinne natomiast, jak sama nazwa wskazuje, są wytwarzane na bazie roślin, dlatego na półkach polskich sklepów nie znajdziemy „mleka migdałowego”, a jedynie „napój migdałowy”.

Dlaczego warto rozważyć wprowadzenie mleka roślinnego do naszej diety? 

Napoje roślinne są powszechnie uważane za wyjątkowo zdrowe ze względu na dużą zawartość białka, wapnia, oraz niektórych witamin i minerałów. Posiadają również mniej tłuszczu, cholesterolu czy przeciwutleniaczy. Są niesamowicie popularne na rynkach rozwiniętych jak i tych wschodzących ze względu na stały wzrost świadomości zdrowotnej u konsumentów. Co więcej, wedle raportu „Dairy Alternatives Market by Source, Application, Formulation and Geography – Global Forecast up to 2026” przewiduje się, że rynek alternatywnych produktów mleczarskich będzie rósł w tempie 11,5% CAGR do 2026 roku. Największy udział w jego wzroście mają właśnie napoje roślinne. Każdy z nich ma inne zalety, wady i zastosowania, dlatego wszystko zależy od tego, czego konkretnie szukamy i w jaki sposób chcemy tego użyć.

Wybierając napój roślinny, czy to jako substytut dla mleka krowiego, czy też zwyczajnie chcąc poszerzyć swoje kulinarne horyzonty, dobrze jest wpierw zwrócić uwagę na zawarte w nim składniki odżywcze. Oryginalnie szklanka pełnotłustego krowiego mleka (240 ml), zawiera prawie 8 g białka. Dodatkowo zapewnia 21% dziennego zapotrzebowania na wapń, 16% dziennej dawki witaminy D i około 7% dziennej dawki potasu dla osoby dorosłej. Tak więc wybierając się do sklepu, na te właśnie składniki powinniśmy zwracać szczególną uwagę. Ciekawą alternatywą będzie też przygotowanie mleka roślinnego w zaciszu własnego domu. Mamy wtedy pewność, że nasz napój jest wykonany w stu procentach z naturalnych składników. Do najpopularniejszych, a zarazem najzdrowszych na świecie alternatyw tradycyjnego mleka zalicza się mleko sojowe, mleko kokosowe i mleko migdałowe. 

Mleko sojowe – czyli klasyk nad klasykami

Mleko sojowe jest najczęściej spożywaną alternatywą mleczną na świecie. Wytwarza się je w procesie namaczania ziaren soi w wodzie. Ze względu na to, że produkty mleczne na jej bazie zawierają więcej białka, minerałów i witamin w porównaniu do produktów wytwarzanych z mleka krowiego są nad wyraz często wybierane przez osoby cierpiące na nietolerancję laktozy.

W grudniu 2016 r. w czasopiśmie „Nutrients” opublikowano wyniki badań, w których naukowcy analizowali wpływ produktów sojowych na zdrowie. Dane pokazały, że spożywanie mleka sojowego zmniejsza poziom cholesterolu LDL o 4-5%, obniża ryzyko chorób serca, a także zmniejsza ubytki masy kostnej u kobiet w okresie menopauzy. Dziś jednak większość produktów sojowych jest genetycznie modyfikowana, dlatego bardzo ważne jest, aby przy zakupie szukać produktów oznaczonych etykietą non-GMO, ponieważ wtedy mamy pewność, że nasz napój sojowy jest naturalny. 

Mleko kokosowe – nie tylko dla sportowców 

Pozyskuje się je z miąższu orzechów palmy kokosowej. Posiada kremową konsystencję i piękny zapach. Jest cenione na całym świecie nie tylko za swoje walory smakowe, ale i również zdrowotne. Jego neutralność sprawia, że nadaje się zarówno do dań głównych jak i kawy, lodów czy innych deserów. Szczególnie sprawdzi się przy przygotowaniu posiłków na bazie kuchni azjatyckiej.

Mleczko kokosowe upodobali sobie również sportowcy. Dzięki temu, że zawiera ono średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe MCT (Medium Chain Triglicerydes), które po spożyciu szybko rozkładają się w organizmie, wpływa pozytywnie na utrzymanie upragnionej figury, a do tego daje energię do działania. Korzyści tego produktu nie kończą się jednak tylko na jedzeniu. Ze względu na swoje właściwości antybakteryjne mleko kokosowe ma także zbawienne działanie dla naszej skóry. Dodatkowo, posiada mnóstwo korzyści zdrowotnych. Będący w jego składzie kwas laurynowy wspomaga działanie układu immunologicznego i wycisza rozmaite stany zapalne. Kwas kaprynowy natomiast, reguluje poziom cholesterolu we krwi. Co więcej, regularne picie mleka kokosowego hamuje rozwój wrzodów. Potwierdziły to badania laboratoryjne przeprowadzone na szczurach, u których zmniejszyły się one aż o ponad 50%.

Mleko migdałowe – ciekawa alternatywa dla cukrzyków 

Mleko migdałowe pozyskuje się z pasty migdałowej, powstałej na skutek dokładnego zmielenia migdałów. Ze względu na to, że orzechy migdałowca są ogólnie dostępne na rynku, napój ten szybko zyskał wielu zwolenników. W przeciwieństwie do mleka kokosowego posiada lekką konsystencję, a także przyjemny dla podniebienia orzechowy posmak. Ze względu na liczne właściwości zdrowotne znalazło ono zastosowanie zarówno przy produkcji rozmaitych kremów czy maseczek, jak i w szeroko pojętej sztuce kulinarnej. Dzięki temu, że w swoim składzie nie zawiera kazeiny, ani laktozy, jest szczególnie polecane alergikom i osobom cierpiącym na choroby serca. Mleko kokosowe posiada cały repertuar składników odżywczych takich jak wapń, żelazo, fosfor, potas czy mangan. Jest również cennym źródłem witamin m.in. E, B i PP. Ponadto, w swoim składzie zawiera niewiele węglowodanów, co czyni go odpowiednim dla cukrzyków.

Jak widać, napoje roślinne mogą być ciekawym wyborem nie tylko dla wegan, czy wegetarian, ale także osób chcących poszerzyć swoje kulinarne horyzonty, dbając równocześnie o zdrowie.